تهیه و تنظیم صورت های مالی
صورت مالی، محل درج اطلاعات اقتصادی مرتبط با فعالیتهای شرکتها است. صورتهای مالی، حداقل یکبار در سال تهیه ولی در بسیاری موارد، این صورت های مالی شش ماهه و یا حتی در صورت نیاز در مقاطع زمانی کوتاهتر نیز تهیه و ارائه میشود. به طور کلی مجموعهای از قواعد که تحت عنوان اصول پذیرفته شده حسابداری نامیده میشود بر نحوه تهیه انواع صورت های مالی نظارت میکند.
تهیه و تنظیم صورت های مالی
صورت مالی، محل درج اطلاعات اقتصادی مرتبط با فعالیتهای شرکتها است. صورتهای مالی، حداقل یکبار در سال تهیه ولی در بسیاری موارد، این صورت های مالی شش ماهه و یا حتی در صورت نیاز در مقاطع زمانی کوتاهتر نیز تهیه و ارائه میشود. به طور کلی مجموعهای از قواعد که تحت عنوان اصول پذیرفته شده حسابداری نامیده میشود بر نحوه تهیه انواع صورت های مالی نظارت میکند.
معمولاً سه سؤال کلیدی در خصوص هر شرکتی مطرح است که پاسخگویی به آنها از طریق صورت های مالی حسابداری به شرح زیر انجام میشود:
- چه داریم؟ سمت راست تراز نامه پاسخگوست
- از کجا آورده ایم؟ سمت چپ ترازنامه پاسخگوست
- چه کرده ایم؟ صورت سود و زیان دوره پاسخگوست
مجموعه عملیات تأمین مالی و فعالیتهای سرمایه گذاری را به صورت خلاصه صورت وضعیت مالی گویند. گزارشهایی که از طریق صورتهای مالی اساسی فراهم میشوند حاوی موارد مهم و اطلاعات پرکاربردی هستند که از آنها برای سرمایهگذاری و افزایش اعتبار از آنها استفاده میکنند.
گزارش مالی حاوی اطلاعات مهم مالی است که بر مبنای موارد زیر تهیه میشوند:
حاصل فعالیت بنگاه اقتصادی در یک دوره زمانی مشخص
تنظیم بر اساس استانداردهای مشخص و بر مبنای اصول حسابداری
استفاده برای پیش بینی و مقایسه شرکتها
آنچه که در تدوین و تهیه صورت های مالی به صورت یک هدف مورد بحث است ارائه اطلاعاتی از وضعیت مالی، عملکرد مالی و منعطف بودن واحد تجاری به صورتی خلاصه و طبقه بندی شده است (یکی از اصول مهم حسابداری طبقه بندی اطلاعات مالی است) است و اما این گزارشات و صورت های مالی باید به گونه ای باشد که برای استفاده کنندگان نهایی این اطلاعات به صورت، سودمند باشد تا بتوانند تصمیمات مرتبط را به درستی بگیرند.
به زبان ساده تر کاری که در اصل تهیه صورت مالی برای ما انجام می دهد، این است که آنها به شما پول را نشان می دهند، اینکه پول یک شرکت از کجا آمده است، در چه محلی خرج شده است و الان کجاست.
صورت های مالی اساسی در مجموع 4 مورد هستند که عبارتند از:
ترازنامه(صورت وضعیت مالی)
صورت سود و زیان
صورت جریان وجه نقد
صورت سود و زیان جامع
ترازنامه نشان می دهد که در یک زمان معین چه چیزهایی را مالک است یا چه مقدار بدهی دارد. صورت مالی اساسی سود و زیان به ما نشان می دهد چطور و چه مقدار پول در یک دوره زمانی در واحد اقتصادی بدست آمده و خرج شده است.
صورت مالی جریان وجه نقد نشان دهنده تبادل و مبادله پول بین یک شرکت و جهان خارج نیز در یک دوره مالی است. چهارمین صورت مالی اساسی صورت سود و زیان جامع محسوب میشود که نشان دهنده تغییرات در منافع صاحبان سرمایه در یک دوره زمانی است.
اگر به طور کاملا ساده بخواهیم در مورد اجزای یک صورت مالی صحبت کنیم، عبارت است از سند مالی که حاوی موضوعات زیر است و در هر قسمت هم به شکل مجزا، حداقل اقلامی وجود دارد که عبارتاند از:
ترازنامه
تنظیم یک ترازنامه از محتویات صورتهای مالی مؤسسات است. ترازنامه به همراه یادداشتهای توضیحی مربوط، اطلاعاتی در مورد وضعیت مالی واحد تجاری مشتمل بر داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سرمایه ارائه میکند و رابطه بین عناصر مزبور را در یک مقطع معین زمانی نشان میدهد. ترازنامه، ساختار منابع واحد تجاری (طبقات عمده داراییها و مبالغ آنها) و ساختار مالی آن (طبقات عمده بدهیها و حقوق صاحبان سرمایه و مبالغ آنها) را نشان میدهد. درواقع ترازنامه صورتی است که اطلاعات مربوط به گزارش داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام مؤسسه را در پایان هر دوره مالی فراهم میکند.
اجزای صورت مالی اساسی ترازنامه و گزارش حسابداری شامل این عناصر است: دارایی، بدهی سرمایه و حقوق صاحبان سهام. مبنای تهیه ترازنامه معادله حسابداری زیر است:
بدهیها + حقوق صاحبان سهام = داراییها
اجزای صورت مالی ترازنامه داراییها به دو شکل دارایی ثابت و دارایی جاری در سمت راست ثبت میشوند. بدهیها نیز در سمت چپ ترازنامه ثبت میشوند و برای شرکت جز دارایی به حساب میآیند. داراییهای جاری شامل موجودی نقد، بدهکاران، اسناد دریافتنی کوتاه مدت، ملزومات و موجودی کالا و…میشود.
سمت چپ معادله مربوط به منابع اقتصادی است که تحت کنترل شرکت قرار دارند و درآمدهای بالقوهٔ آتی حاصل از فعالیتهای عملیاتی، ارزش این منابع یا داراییها را نشان میدهند. طرف راست معادله منابع مالی را معرفی مینماید. بدهیها وجوه بهدستآمده از بستانکاران میباشند که نشاندهندهٔ تعهدات یک شرکت یا ادعای بستانکاران نسبت به داراییهای شرکت است.
بدهکاران با وجود چک و یا اسناد پرداختنی موجب افزایش دارایی شرکت میگردند. علاوه بر آن بدهیهای شرکت نیز در ترازنامه ثبت میشود. یک شرکت همواره به سهامداران و سرمایهگذاران بدهکار است و به همین علت در قسمت بدهیهای ترازنامه در سمت چپ ثبت میشوند.
صورت سود و زیان
صورت سود و زیان ارائه دهنده تمام درآمدها و هزینههای شرکت در طی یک دوره مالی است. صورت سود و زیان شرکت بیانگر عملکرد یک شرکت و در نتیجه تصمیمات مالی مدیران و سهامداران است. به عبارتی این صورت وضعیت مالی، نتایج عملیات یک موسسه (میزان سود یا زیان) را برای یک دوره مالی مشخص منعکس میکند.
با تهیه صورت سود و زیان میتوان تصمیمات مالی قویتری در برنامههای آتی یک شرکت اتخاذ کرد. درآمدها و هزینهها تنها در مواردی در صورت سود و زیان منعکس نمیشود که به طور مشخص به موجب استانداردهای حسابداری مستقیماً به حسابحقوق صاحبان سرمایه منتقل شود.
صورت سود و زیان جامع
هدف از تهیه این صورت سود و زیان، ارائهٔ کلیهٔ درآمدها و هزینههای شناساییشده طی یک دورهٔ مالی است. تمرکز اصلی صورت سود و زیان دوره بر درآمدها و هزینههای عملیاتی است. تهیهٔ صورت سود و زیان در دورههای آموزش حسابداری مطرح میشود.
معرفی صورت سود و زیان جامع
برای اطلاع از تمامی ابعاد عملکرد مالی در طی یک دوره، باید کلیه درآمدها و هزینههای شناسایی شده طی آن دوره را بررسی کرد، بنابراین نیاز به تهیه صورت مالی (صورت سود و زیان جامع) در این مرحله بیش از پیش احساس میشود.
صورت سود یا زیان جامع، یکی از صورت های مالی اساسی است که باید کل درآمدها و هزینههای شناسایی شده در یک دوره مالی که قابل ارائه به صاحبان سرمایه است به تفکیک عناصر تشکیل دهنده آنها نشان دهد.
گزارش مالی صورت سود یا زیان جامع، تمام اقلامی که برای حقوق صاحبان سرمایه در نظر گرفته میشود به غیر از آورده و ستانده صاحبان سرمایه نمایش داده میشود. صورت سود یا زیان جامع شامل سود یا زیان خالص دوره طبق صورت سود یا زیان و سایر درآمدها و هزینههای شناسایی شده به تفکیک است.
به عنوان نمونه مواردی مانند بررسی مجدد داراییهای ثابت مشهود، منبع تجدید ارزیابی سرمایهگذاریها که تحت عنوان دارایی غیر جاری دسته بندی میشوند، تفاوتهای درآمدها و هزینههایی که بر اساس استانداردهای حسابداری در حقوق صاحبان سهام منظور میگردد، در این صورت مالی تاثیر میگذارند.
سود و زیان جامع یک موسسه پس از اصلاح حسابها نشان داده میشود که نحوهی محاسبه موسسات در فعالیتهای مختلف همچون بازرگانی و یا خدماتی در این صورت مالی با هم تفاوت دارد. در ادامه می توانید نمونه صورت سود و زیان جامع را مشاهده کنید.
صورت جریان وجوه نقد
صورت جریان وجوه نقد اطلاعات مفیدی در مورد طرق ایجاد و مصرف وجه نقد توسط واحد تجاری ارائه میکند. بر اساس حسابداری تعهدی، سود خالص معمولاً با خالص جریانهای نقدی، گزارشگری دورهای جریانهای ورودی و خروجی وجه نقد ضروری است. صورت جریان وجوه نقد صورت جریانی است که افزایش یا کاهش در مبلغ وجه نقد ناشی از معاملات با اشخاص حقیقی یا حقوقی مستقل از شخصیت حقوقی واحد تجاری و ناشی از سایر رویدادها را نمایش میدهد. صورت جریان وجود نقد باید منعکسکننده جریان نقدی تحت سرفصلهای اصلی زیر باشد:
فعالیتهای عملیاتی
بازده سرمایهگذاریها و سود پرداختی بابت تأمین مالی
مالیات بردرآمد
تهیه، تجزیه و تحلیل صورتهای مالی
مراحل تجزیه و تحلیل صورتهای مالی
نکاتی مهم در مورد صورتهای مالی اساسی
اطلاعات مندرج در صورت های مالی باید تا حد امکان ساده و مختصر ارائه شود. اطلاعات مذکور در انواع صورت های مالی آنگاه با اهمیت تلقی میشوند که ارائه یا عدم ارائه آنها در صورت های مالی موجب تغییر در تصمیمات استفاده کنندگان صورت های مالی شود.
فاکتور مهم در شناسایی اهمیت در صورت وضعیت مالی، تأثیر آن بر اخذ یا عدم اخذ تصمیم گیری استفاده کنندگان است.
بر اساس اصل محافظه کاری، صورت مالی باید به گونهای تهیه شود که فاقد هر گونه خوش بینی یا زیاده بینی در گزارش واقعیتهای مرتبط با شرکت باشد.
بر همین اساس همواره در بخش درج داراییها به میزان حداقل ارزش آنها و گزارش مبالغ کمتر داراییها اقدام میشود و برعکس در خصوص هزینهها همواره مبالغ بیشتر و حداکثری هزینه درج میشود تا در دستیابی به سود حاصل از عملیات مانع از ایجاد سود موهوم و کاذب شود.
نکته با اهمیت این است که تهیه صورتهای مالی به تنهایی نمیتواند بیانگر موقعیت مالی شرکت باشد. انواع صورت های مالی حسابداری آنگونه که اغلب تصور میشود پیچیده نیستند، لازم است که به خوبی بدانیم چگونه باید آنها را درک و تجزیه تحلیل کنیم و از انواع صورتهای مالی در راستای تصمیمگیریهای مدیریتی، به ویژه در زمینه مسائل مالی استفاده کنیم.
محدودیت صورت های مالی حسابداری
مهمترین محدودیت صورتهای مالی حسابداری این است که بر اساس اصل بهای تمام شده تاریخی تهیه میشوند و نرخ تورم را نادیده میگیرند. تمام صورت های مالی حسابداری دارای یادداشتهای توضیحی میباشند که جز لاینفک صورتهای مالی است.
این یادداشتها، به اندازه خود انواع صورتهای مالی مهم هستند و به منزله شرایط مندرج در قراردادهای رسمی محسوب میشوند. بر همین اساس، هنگامی که گزارشهای سالانه عملکرد شرکت ارائه میشود، معمولاً توصیه میشود که در وهله اول یادداشت های توضیحی همراه آن مطالعه شود و پس از آن صورتهای مالی حسابداری بررسی و تجزیه و تحلیل شود.
نیاز شرکتها به تجزیه و تحلیل اجزای صورتهای مالی
صورتهای مالی اساسی نظیر ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت سود و زیان جامع و صورت گردش وجوه نقد در تحلیل بنیادی سهام شرکتها اهمیت فراوانی دارند. سرمایهگذاران به دنبال یافتن فرصتی هستند که در طی یک دوره زمانی مشخص برای آنها سوددهی مورد نظرشان را داشته باشد.
در مقابل مدیران و مالکان یک شرکت در صدد رشد شرکت، جذب سرمایه و توسعه مالی شرکت خود هستند. همه افراد منافع مشترکی دارند و برای رسیدن به این منافع مشترک، اتخاذ تصمیمات درست و برنامهریزیهای اساسی امری ضروری است.
به طور کلی، انواع صورتهای مالی خودشان زمانی مفید واقع میشوند که در کنار هم ارزیابی شوند. برای بررسی وضعیت و صورت مالی اساسی یک شرکت از طریق صورت های مالی باید از نسبت های مالی نیز استفاده کرد.
وقتی نسبت ها معنی و مفهوم بیشتری پیدا میکنند که با نسبت های سال قبل شرکت، نسبتهای رقبا در صنعت مشابه و صنعتی که شرکت در آن صنعت فعالیت میکند، مورد مقایسه قرار گیرند. باید به این نکته توجه نمود که نسبت ها نباید به تنهایی پایه و اساس تصمیم گیری قرار گیرند. نسبت ها باید به عنوان مکمل تصمیمات و یا راهحل ها، استفاده شوند.
مراحل تحریر دفاتر حسابداری در مباشر
برای اخذ خدمت تحریر دفاتر حسابداری در مباشر، کاربر پس از ورود به اپلیکیشن، به بخش خدمات بگیر مراجعه و اقدام به تعیین نوع خدمت می نماید، در این مرحله کاربر می تواند قوانین، مراحل و مدارک اولیه برای آن خدمت را مطالعه و پس از بررسی رزومه ی خدمات دهندگان، یکی از آنها را انتخاب نماید، پس از انتخاب خدمات دهنده بسته به نوع خدمت یا دارای مبلغ مشخص می باشد و یا قابل استعلام خواهد بود، که پس از مشخص شدن مبلغ خدمت و تکمیل مدارک از سوی کاربر و پرداخت وجه، فرآیند انجام خدمت طبق زمان بندی اعلام شده از سوی خدمات دهنده آغاز خواهد شد. در فرآیند تحریر دفاتر قانونی، اعلام اتمام فرآیند از سوی خدمات دهنده و تحویل دفاتر تحریر شده طبق استاندارد به منزله ی اتمام فرآیند خدمت خواهد بود.